GENİŞLETİLMİŞ BAĞIŞIKLAMA PROGRAMI

Bağışıklama hizmetleri, bebekleri, çocukları ya da erişkinleri enfeksiyona yakalanma riskinin en yüksek olduğu dönemden önce aşılayarak bu hastalıklara yakalanmalarını önlemek amacı ile yürütülen önemli bir temel sağlık hizmetidir.

Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP), Boğmaca, Difteri, Tetanoz, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Tüberküloz, Poliomyelit, Hepatit B ve Hemofilus influenza tip b’ye baglı hastalıkların morbidite ve mortalitesini azaltarak, bu hastalıkları kontrol altına almak ve hatta tamamen ortadan kaldırmak amacı ile hassas yas gruplarına enfeksiyona yakalanmalarından önce ulaşıp bağışıklamalarını sağlamak için yapılan asılama hizmetlerini içerir.

Temel amaç; doğan her bebeğin ası takvimine uygun olarak yukarıda sayılan on hastalığa karsı bağışık kılınmasıdır. Genişletilmiş deyimi ise aşısız veya eksik asılı bebek ve çocukların tespit edildiği anda aşılanmasının sağlanması ve bu uygulamanın ülke genelinde her yerde eşit olarak yapılması anlamını vurgulamak için kullanılmaktadır.

GBP akademisyenlerden oluşan Bağışıklama Danışma Kurulu’nun (BDK) bilimsel desteği ve önerileri doğrultusunda yürütülmektedir. BDK yılda en az iki kez toplanarak güncel gelişmeleri görüşmekte ve önerilerde bulunmaktadır.

GBP HEDEFLERİ:

• Her bir antijen için etkinliği korunmuş ası ile ülke genelinde %95 asılama oranına ulaşmak ve devamlılığını sağlamak,

• 12–23 aylık bebeklerin %90’ını tam asılı hale getirmek,

• 5 yas altı (0–59 aylık) aşısız ya da eksik asılı çocukları tespit edip aşılamak,

• Okul çağı çocuklarının rapel asılarını tamamlamak,

• Tespit edilen tüm gebelere uygun tetanoz difteri asısı dozunu uygulamak,

• Ülkenin poliomyelitten arındırılmış durumunu sürdürmek,

• Maternal ve Neonatal Tetanozu elimine etmek,

• 2010 yılına kadar yerli kızamık virüsünü elimine etmek,

• Kızamıkçık ve Konjenital Rubella Sendromunu kontrol altına almak,

• Difteri, Boğmaca, Hepatit-B, Tüberküloz, Kabakulak ve Hemofilus influenza tip b’ye bağlı hastalıkları kontrol altına almak,

• Ası güvenliğini sürdürmek,

• Kayıt bildirim sistemini güçlendirmek,

• Toplumun katılımını sağlamak olarak belirlenmiştir.

Tam asılı çocuk; 1’er doz BCG ve KKK, 3’er doz DaBT/DBT, Polio, Hep B ve Hib asılarının tamamını almış çocuk olarak tanımlanmaktadır.

Bu hedeflere ulaşmak için asılama hizmetleri herkese ulaşabilecek şekilde rutin hizmetler içinde sunulmalı, gerekli durumlarda hızlandırma (sabit ve gezici ekipler oluşturarak), yerel ası günleri, kampanya gibi destekleyici aktiviteler yapılmalıdır. Biriken duyarlı nüfusları koruma kapsamına almak (özellikle poliomyelit ve kızamıkta) ve salgını önlemek için duyarlı yas gruplarında yakalama (catch-up) ya da takip (follow-up) gibi ek asılama programları yürütülmelidir.

A-) AŞI TAKVİMİ:

1) Çocukluk Dönemi Asılama Takvimi

A ) Okul Öncesi Aşılamalar:

• Doğumda (İlk 72 saat içinde) Hep B–1

• 1. Ayın bitiminde (4 haftalık) Hep B–2

• 2. Ayın bitiminde (8 haftalık) DaBT-OPA-Hib–1, BCG

• 4. Ayın bitiminde (16 haftalık) DaBT-OPA-Hib–2

• 6. Ayın bitiminde (24 haftalık) DaBT-OPA-Hib–3, OPA, Hep B–3

• 12. Ayın bitiminde (52 haftalık) KKK

• Rapel doz (18–24 aylık) DaBT-OPA-Hib–R, OPA

(DaBT-OPA-Hib–3’den 1 yıl sonra)

B ) Okul Aşılamaları:

• İlköğretim 1. sınıfta OPA, KKK, Td

• İlköğretim 8. sınıfta Td